Een Amerikaan in huis halen - Stillwater

We halen graag Amerikanen in huis. 's Avonds kijk ik graag een film, de films die op tv komen en die ik dan later in stukjes terugkijk. Zo kunnen we die massieve Amerikanen stukje bij beetje verorberen. Het is zeker gemakzucht wat meespeelt. We eten wat ons wordt voorgezet, en ze zetten ons dat voor omdat ze verwachten dat we dat eten.

Mijn vader kreeg ook een echte Amerikaan op bezoek, de soldaat Walter Baetzel met zijn vrouw, een paar decennia nadat hij in de oorlog bij mijn vader was ingekwartierd. Ik was nog klein, maar heb een vage herinnering dat ik de slaapkamer van mijn ouders inliep waar Baetzel met zijn vrouw lag, in het bed van mijn ouders. Later schreven ze nog brieven, met foto's. Hun dochter mocht met een mooi pakje aan meedoen met een optocht voor de president, daar in Wisconsin. En mogelijk ligt er nog iets van die briefwisseling bij de geërfde stapels van mijn vader. Toch eens een keer naar kijken.

De film die ik deze week terugkeek was Stillwater, van Tom McCarthy uit 2021. De Amerikaan die in huis gehaald wordt is Matt Damon (what's in a name). Hij is het type Trumpstemmer, met houthakkersbloes en cap. Zijn dochter was ooit bij haar ouders vertrokken naar Marseille om daar te studeren. Daar werd ze beschuldigd van moord en belandde in de gevangenis. Moeder pleegt zelfmoord, vader gaat naar Marseille om in de buurt van zijn dochter te zijn en om haar vrij te krijgen. Hij komt in contact met een Franse vrouw en haar dochter van negen. Ze halen hem in huis.

Het is wel praktisch. zo'n Amerikaan in huis, ruwe bolster blanke pit. De vrouw kan naar haar drukke werk en de Amerikaan kan de dochter van school halen. De film had zich nu rustig kunnen ontwikkelen zoals ook al die films van Amerikanen die naar Italië gaan. Ze zitten met zichzelf in de knoop en ontdooien door de mediterrane, levensvriendelijke sfeer van de Italianen, met hun sociale dingen, hun familie, hun eten en hun taal. Deels gaat de film ook wel in die richting. Maar de dochter van demon Matt kent haar vader een beetje, en ziet weer bevestigd dat hij fucks up everything. En helaas heeft zij dat weer van hem geërfd, ze is toch weer minder onschuldig dan we eerst dachten.

En zo worden we stukje bij beetje zelf verorberd. Leek het erop dat de aandacht verschoof naar die leuke Franse vrouw met haar geweldige dochter, naar het einde toe gaan we zien hoe alles blijft draaien om de Amerikaan. Dat hele Franse leven blijft maar een vage achtergrond, we zien wat korte losse fragmentjes, zo ongeveer als Matt het zag. Filmisch is daar iets voor te zeggen. Zo'n zwijgzame man, en het draait om zijn innerlijk, zijn ziel, het drama dat wordt gesuggereerd en uitgespeeld.

Maar het is een Amerikaan, een Trump-Amerikaan. Ze moeten ons niet meer, en we moeten nu zelf ook iets met onze aandacht voor die Amerikaan die we in huis halen. Waarom doen we dat, waarom hebben we dat altijd al gedaan? Gebruiken we de ogen van die Amerikaan om naar onszelf te kijken, om Europeaan te kunnen zijn? Dan helpt die Amerikaan ons niet echt, want aan het eind staat hij met zijn dochter in de armen, verenigd in hun spijt dat ze alles upfucken. En daarom naar de horizon kijken, richting west, in wezen, op hun patio in die luie stoel.

In deze blog ben ik weer hetzelfde aan het doen, ik dacht dat ik alles aan het verorberen was, maar ik zie nu hoe ik word verorberd. Interessant woord trouwens, verorberen. Heeft het iets met orbis te maken, de kring die bij de Romeinen de aanduiding was voor de wereld? Objectief is hier geen grond voor, maar een associatie kan zo zijn eigen leven leiden. Urbi et orbi, de zegen van de paus, tegenwoordig ook al een Amerikaan die we in huis hebben gehaald. We laten ons verorberen, ik laat me verorberen, misschien om ergens te verdwijnen. Misschien schakelen we de Amerikanen in om ons te verlossen van dat knellende gevoel dat we iets te doen hebben, hier, in deze wereld.

De voorlopige conclusie is dat we de Amerikanen in huis halen om ons voor te bereiden op de slaap, de dood. En wel als uitweg, als bevrijding. We hebben Amerikanen nodig die de boel opfucken, voor zichzelf en voor ons. Daarvoor sturen we onze Mark Rutte die kant op, en halen we Trump met alle égards naar Den Haag. Niet om ons te bevrijden, maar om alles op te fucken. Er moet iets in ons zijn wat daarnaar verlangt, naar die Demon.