Mysterium

Kijk daar, een buizerd, riep mijn vader dan. We parkeerden op een gewone parkeerplaats ergens in de Eifel, of Nord-Eifel moet ik nu misschien zeggen. Zo belangrijk zijn namen. Ik vraag me af of personen, of maskers (personae op zijn Latijn) meer betekenen dan namen. Een filosofische kwestie. Maar dat niet alleen.

Gisteren zag ik zoals vaker een vogel. Hij kwam ergens tevoorschijn en was weer weg voor ik er erg in had. Te snel om fatsoenlijk te kunnen determineren. Het is vogels eigen, het is meestal hun manier om mee te doen aan ons spel van betrappen, benoemen en weer wegwezen. Het is de oerscène van Adam die door God zelf is neergezet om namen te geven. Namen zijn onze onhandige geschenken voor de dieren, en waarschijnlijk ook nog eens met foute adressant, want eigenlijk willen we God bedanken, maar (we weten het van Hölderlin) ons ontbreken nu eenmaal heilige namen.

Behalve dan die buizerd van mijn vader. Hij liet zich graag zien, evenals een buizerd die per abuis - zo leek het - gisteren naast het voetpad aan de rand van Elderveld belaagd werd door een kraai - dat gebeurt vaker dezer dagen, waarin gebroed in het spel is - maar - zeldzaam in mijn ogen - de buizerd de kraai verjoeg in plaats van andersom. Welgeteld al twee situaties waarin de buizerd even optrad, de zweefact voor mijn vaders ogen meegerekend. De buizerd hoeft zich niet te verstoppen, of misschien is zijn manier om zich te verstoppen dat hij zich vaak rustig houdt, hij is de kampioen stilzitten op een paaltje of rustig glijden in de lucht.

Wie is de mens, wie of wat was mijn vader, dat we hem gedenken? Hij is als gras, de afname van buizerdbestanden voorspelt ook voor de mens niet veel goeds. Zo bezien was de act van de buizerd vanaf de parkeerplaats (het rook er naar de meegebrachte koffie van mijn moeder) een bestand, iets dat het waard is om te gedenken.

Zo'n benoeming is ook een afsluiting. Mijn vader was niet echt geïnteresseerd in het leven van de buizerd. Hij noemde hem, en hervatte daarna het gesprek over de te volgen route, ontvouwde zijn plannen. De buizerd behield daardoor zijn waardigheid, zijn geheime leven.

Juist zo geeft hij me heel veel. Gisteravond was ik weer ergens anders, bij een muziekdanstheater, Cabaret deconstruit, waar energiek werd gedanst en gedeclameerd met teksten van Erik Bindervoet, de beroemde Joyce-vertaler die ik overdag lees in zijn hertaling van Finnegans wake. Normaal moet je je best doen om te begrijpen wat je leest, of bij literatuur om dat juist niet te doen, maar Bindervoet maakt het je makkelijk om die ambitie uit je hoofd te zetten, de woorden dansen voor je ogen, de dansers verschijnen na afloop nog even bij het glas wijn maar verdwijnen daarna uit onze ogen.

Met mijn broer maakte ik graag wandelingen waarbij we praatten over vogels, vooral ook de vogels die we spotten. Hun namen noemen was genoeg, kiek doa, doa vluug unne buizerd.