Ontsnappen is niet genoeg. Maar het kan wel helpen. Achttien is het moment waarop je geacht wordt toe te treden tot de wereld. Het valt echter samen met je ontsnapping uit een wereld waarin je niet langer hoeft te blijven.
Misschien verklaart dit waarom ik zo lang heb gedacht dat godsdienst, muziek en filosofie de wereld vertegenwoordigden waar ik toetrad. De belangrijkste oorzaak is de verwarring tussen de wereld waaraan je ontsnapt en de wereld waarnaar je ontsnapt. Die situatie kun je tientallen jaren volhouden. Alle signalen die je duidelijk maken dat deze wereld niet jouw wereld is, kun je negeren.
Nu ik voor de derde keer alweer Der Untergeher van Bernhard lees, zie ik hoe je rond je vijftigste tot de ontdekking kunt komen dat je ongelukkig wil zijn, of een andere verhouding tot het leven kunt uitproberen. Terugkijkend ben ik er goed uitgekomen. Je moet niet blijven volhouden omdat je eenmaal, lang geleden, hebt bedacht dit jouw leven en jouw wereld is. De ik-figuur denkt na over zijn vriend Wertheimer, die steeds zei dat hij ongelukkig was. De consequentie is zelfmoord.
De ik-figuur doet afstand van zijn Steinway als hij ontdekt dat hij geen Glenn Gould is. In zekere zin is dat wat ik heb gedaan met de muziek. Wat er in die muziek te halen valt is 'klavierwording', de virtuoos die samenvalt met zijn klavier. Dat heeft iets dierlijks en tegelijk iets goddelijks. Gould is een god, en vertoont geen menselijke trekjes meer. Hij kan zelfs homerisch lachen.
De formule van deze serie is het bezoek van Phersu uit de onderwereld aan de bühne, waar hij deelneemt aan het theater. 'Persona' is mogelijk afgeleid van deze Etruskische halfgod uit de onderwereld.
Mijn mogelijkheid is het verblijven in de onderwereld, het schimmige bestaan hier op de bank waar ik de dagen vergeet en wat ronddool op de jachtvelden, rond de rivieren en op de Veluwe. Zo nu en dan kom ik tevoorschijn, en neem ik deel aan het theater, de school, en via deze blogs aan het geestelijke leven.
Ik heb het nog niet helemaal helder. Maar er lijkt zoiets als een ambitie op te komen, een toekomst. En wel een die over mij gaat, die er voor mij is. In die toekomst kan ik vrede sluiten met de wereld, zodat die naar believen kan zijn zoals ze is.
